اصول ویراستاری و ویرایش مقاله
اصول ویراستاری یکی از دانش های مهم در عصر حاضر است. امروزه که نگارش های عام و کوتاه نویسی ها در میان مردم شایع شده است، ویراستاری درست مقاله و نوشته ها بسیار ضروری می باشد.
ویراستاری یکی از اصلی ترین بخش های آماده کردن یک نوشته در تمامی حوزه هایی چون مقاله، کتاب و هر گونه متنی است. در این مقاله به آموزش اصول ویراستاری پرداخته ایم تا بتوانیم تاثیری گرچه اندک در فرهنگ نگارش داشته باشیم.
اصول ویراستاری و ویرایش مقاله
اصول ویراستاری خودآموز
اگر متنی نوشته اید و قصد دارید آن را ویرایش و ویراستاری کنید، دانستن اصول ویراستاری به شما در انجام هر چه درست تر انجام شدن کار، کمک می کند. در اینجا به برخی از این قوانین اشاره شده است:
-
متن را برای مدتی کنار بگذارید
وقتی متن و نوشته ای را مدام بخوانید یا با قلم خود نوشته باشید سبب می شود که برخی از قسمت های آن را که حفظ هستید جا انداخته و اشتباهاتش را ناخواسته نبینید. بنابراین برای ویراستاری صحیح یکی از نوشته هایتان بهتر است مدتی آن را کنار بگذارید.
چند روز یا حتی چند هفته صبر کنید تا مقاله و نوشته را به طور کامل فراموش نمایید. این کار سبب می شود با دقت بالا متن را بخوانید. اگر مایل باشید می توانید از یک دوست نیز بخواهید تا نوشته شما را بخواند. اغلب کسانی که با متن شما آشنا نیستند خیلی سریع تر و راحت تر ایرادها را تشخیص می دهند.
روش های مختلفی برای ویراستاری است. می توانید آن را تایپ کرده و با نرم افزار ورد اصول ویراستاری را پیاده کنید و یا حتی نوشته خود را چاپ نمایید و با شکل دستی کار کنید. مهم راحت تر بودن شما در امر ویراستاری است، بنابراین گزینه مناسب خودتان را پیدا کنید.
-
نوشته خود را از لحاظ ظاهری تغییر دهید
تغییر دادن رنگ، سایز و استایل نوشته سبب می شود، ذهن شما خیلی راحت تر آن را به عنوان یک متن جدید در نظر بگیرید و بهتر تمرکز کنید.
-
کنج دلخواه و ساکت خود را پیدا کنید
از آنجایی که پیاده سازی اصول ویراستاری و غلط گیری به تمرکز و دقت بالا نیاز دارد، بهتر است در جایی ساکت و آرام این کار را انجام دهید. تماشا تلویزیون یا دیگر فعالیت ها می توانند حواس شما را پرت کرده و باعث خطا شوند.
اصول ویراستاری خودآموز
چگونه ویراستاری در متن رعایت کنیم؟
پس از اینکه تمامی مراحل بالا را انجام دادید، بخش رعایت اصول ویراستاری و ویرایش محتوا با رعایت اصول ویراستاری در مرحله بعد قرار دارد. شما باید نحوه چیدمان نوشته، جایگاه پاراگراف ها، ارتباط آن ها با یکدیگر، صحت و درستی متن و دیگر موارد مهم را بررسی نمایید. در اینجا به چند مورد اصلی اشاره شده استت:
-
اصول ویراستاری در محتوا
در ویرایش کردن درون مایه یک نوشته باید به چند نکته مهم توجه داشته باشید:
- آیا نوشته ای که در دست دارید توانسته است مفهوم اصلی را واضح بیان کند؟
- اگر نوشته شما علمی است، آیا نظریه های موجود در متن دارای مدارک دقیق هستند؟
- آیا سلسله نوشته های مقاله شما با هم و با هدف اصلی متن ارتباط دارند؟
ویراستاری در محتوا
-
بررسی ساختار کلی متن
در بررسی ساختار کلی متن و اصول ویراستاری باید موارد زیر را رعایت و بررسی نمایید:
- آیا در متن از مقدمه و نتیجه گیری درخور استفاده شده است؟
- آیا موضوع مقاله به وضوح و درستی در قسمت مقدمه شرح داده شده است؟
- آیا پاراگراف ها روان هستند و موضوع را به شفافیت توضیح می دهند؟
- آیا پاراگراف های متن شما از ساختاری درست و منطقی برخوردار هستند؟
-
بررسی ساختار اصلی پاراگراف ها
در بررسی ساختار پاراگراف ها توجه کنید که آیا:
- پاراگراف های متن شما جمله های واضح و معرفی دارند؟
- پاراگراف ها از ایده خاص و اصلی ای برخوردار می باشند؟
- آیا جمله ای وجود دارد که به نظر شما اضافه و یا کم باشد؟
-
بررسی وضوح و شفافیت موضوع
یکی دیگر از اصول ویراستاری، بررسی وضوح موضوع است. در این بخش موارد زیر را بررسی نمایید:
- آیا در متن خود از اصطلاح یا کلماتی استفاده کرده اید که احتمالا برای خواننده نامانوس و نامفهوم باشد؟
- آیا با خواندن جملات معنای آن ها شفاف و واضح است؟
یک شیوه ویراستاری برای این حالت وجود دارد و آن این است که پس از خواندن هر جمله به این فکر کنید که اگر جمله بعدی نباشد، جمله فعلی چقدر معنادار است. این شگرد به شما کمک می کند تا جملات نامفهوم و اضافی را پیدا و حذف کنید.
-
بررسی نوع نگارش
در این بخش باید بررسی کنید که:
- آیا در متن از سبک درستی برای نگارش استفاده شده است یا خیر.
- آیا سبک منتخب در تمام مطلب رعایت شده است؟
- آیا کلمات موجود در متن مناسب هستند؟
یکی از رایج ترین اتفاقات این است که در حین ویراستاری کلمات جدیدی به ذهنتان خطور کند. جایگذاری کلمات جدید در صورت کیفیت بهتر، شیوه خوبی خواهد بود.
بررسی نوع نگارش
-
بازنگری استنادها
در اصول ویراستاری استنادها:
- آیا نقل قول ها را به درستی به کار برده اید؟
- آیا این نقل قول ها از فرمت درستی برخوردار هستند؟
- آیا رفرنس نویسی به درستی انجام شده است؟
ویرایش اوله نوشته ها اغلب با ساختار کلی آن ها در ارتباط است اما در بخش هایی چون بازخوانی موارد دیگر نیز بررسی می شود.
بازخوانی مقاله و اصول ویراستاری
اغلب بازخوانی با ویرایش اولیه یکسان تلقی می شود اما گفتنی است که مرحله بازخوانی پس از ویراستاری اولیه انجام می شود و به موضوعاتی مانند اشتباهات املایی، گرامری و مواردی چون نشانه گذاری می پردازد.
در بازخوانی ساختار نوشته مد نظر نیست و توجه اصلی روی کلمات، افعال، شیوه تایپ، نقطه ها و این گونه موارد خواهد بود. برای بررسی این مرحله از کار می توانید از ابزارهای مفیدی مانند ویراستارهای آنلاین استفاده نمایید.
اهمیت بازخوانی در مراحل ویراستاری
در کنار ویراستاری خوب، بازخوانی صحیح نیز بسیار مهم است. یک غلط املایی هر چند کوچک می تواند در نگرش و قضاوت خواننده نقش مهمی داشته باشد. بنابراین پس از زحمت طولانی نوشتن یک متن بهتر است ویراستاری آن را دقیق و باتمرکز انجام دهید و یا به افراد ماهر بسپارید.
همانطور که مشاهده کردین ویرایش و رعایت اصول ویراستاری یک کار پرزحمت و زمانبر و فنی است. به همین منظور، استفاده از ویراستار حرفه ای، زمان و هزینه کمتری را برای شما به همراه دارد.
نشرینو یک سایت برتر در زمینه ویراستاری انواع نوشته ها و مقاله است. ویراستاران حرفه ای نشرینو در زمانی کوتاه و با قیمتی مقرون به صرفه، مطالب شما را ویرایش خواهند کرد و می توانید به خیالی آسوده به چاپ آن ها بپردازید.
سخن پایانی
تنها ایده خوب برای یک نوشته کافی نیست. نحوه نگارش و پیاده سازی آن اهمیت بالایی دارد. اینکه بتوانید مفهوم و منظور خود را به درست به مخاطب منتقل کنید، بسیار ضروری است و پس از آن برای اینکه مطلب شما در دست عموم قرار بگیرید، ویراستاری آن مهم ترین نکته می باشد.
رعایت اصول ویراستاری از غلط های رایج و اشتباهاتی که ارزش نوشته شما را پایین می آورد جلوگیری می کند. بنابراین از اهمیت آن در نوشته ها غافل نشوید.
